Moskvada “Bakı Neft Cəmiyyəti”nin yaradılmasının 150 illiyinə həsr olunmuş konfrans keçirilib.

“Azərbaycan” pavilyonunun informasiya dəstəyi ilə “Lukoyl” ictimai səhmdar cəmiyyətinin təşkilatçılığı ilə “Dünyanın ilk şaquli inteqrasiya olunmuş neft şirkəti olan “Bakı Neft Cəmiyyəti”nin yaradılmasının 150 illiyi” adlı konfrans Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisində “Neft” pavilyonunda baş tutub.

Konfransda çıxış edənlər “Bakı Neft Cəmiyyəti”nin yaranma tarixindən danışıblar. Qeyd olunub ki, 1874-cü ildə Rusiyanın iri sənayeçiləri və xeyriyyəçiləri Vasili Kokorev və Pyotr Qubonin tərəfindən yaradılan şaquli inteqrasiya olunmuş cəmiyyət geoloji kəşfiyyatdan tutmuş hasilat və neft emalına qədər, neft məhsullarının son istehlakçılara satışına qədər tam istehsal dövrü olan böyük holdinq şirkəti olub.

Rusiya Təbiət Elmləri Akademiyasının həqiqi üzvü, tarix elmləri namizədi Aleksandr Matveyçuk qeyd edib ki, XIX əsrin sonunda Rusiya imperiyasında şaquli inteqrasiya olunmuş 8 şirkət mövcud olub: “Vasili Kokorev və Petr Quboninin yaratdığı “Bakı Neft Cəmiyyəti” fəaliyyətinə kənardan kapital cəlb edilən ilk səhmdar cəmiyyəti olub. Mənim üçün bir tarixçi kimi Şəmsi Əsədullayev və Musa Nağıyevin iki ailəyə məxsus şaquli inteqrasiya olunmuş şirkətinin artıq Bakıda fəaliyyət göstərməsi kəşf idi. Çünki azərbaycanlı milyonçuların şirkətləri ailələrin öz maddi vasitələri ilə qurulan və çalışan şirkətlər olub. Bu fakt mənim üçün bir yenilik idi. Çünki tarixdə belə şey olmayıb”, - deyən alim Azərbaycan və Rusiya alimlərinin Azərbaycanın neft sənayesinin tarixinin bu dövrünü birgə araşdırmalarının vacibliyini vurğulayıb.

A.Matveyçuk onu da xatırladıb ki, 1863-cü ildə neft sənayeçisi Kokorevin dəvəti ilə Dmitri Mendeleyev Suraxanıdakı Bakı Neft Emalı Zavoduna gəlib və neftin fasiləsiz emal edilməsi, neft çənləri, neft tankerləri və neft kəmərləri ideyalarını Mendeleyev məhz Bakıda təbliğ edib.

Rusiya Dövlət Geoloji Kəşfiyyat Universitetinin Karbohidrogen yataqlarının geologiyası və kəşfiyyatı kafedrasının müdiri Vaqif Kərimov qlobal neft sənayesinin inkişafının dəyişməz olaraq Azərbaycanın paytaxtı ilə bağlılığını vurğulayıb: “XIX əsrin 70-ci illərində “neft bumu” Bakı və ətraf rayonlarda başlayıb. Müxtəlif ölkələrin sənayeçiləri Bakıda öz şirkətlərini açıblar. Amma qeyd etmək lazımdır ki, ölkənin neft sənayesinin inkişafında əcnəbilərlə yanaşı, Hacı Zeynalabdin Tağıyev, Musa Nağıyev, Şəmsi Əsədullayev və başqaları kimi azərbaycanlı sənayeçilər də fəal iştirak ediblər. Eyni zamanda, Bakıda neft çıxaran bütün xarici şirkətlər də azərbaycanlı mütəxəssislər çalışıblar”.

“SOCAR RUS” MMC-nin baş direktoru Rüfət Mahmud Azərbaycanın neft sənayesinin inkişaf tarixindən danışıb, bu cür tədbirlərin ölkələrimiz arasında dostluq əlaqələrinin təşviqi baxımından əhəmiyyətini qeyd edib.

.